Plastinasyon
Plastinasyon tekniği nedir?
Plastinasyon ilk kez 1977'de Gunther von Hagens tarafından geliştirilen ve anatomide vücudu veya parçalarını saklamak için kullanılan tekniktir. Bu yöntem vücudun doku ve hücrelerindeki suyun plastik polimerler ile değişitirilmesi prensibine dayanır.
Plastinat nedir?
İnsan, hayvan, bitki gibi biyolojik materiyallere plastinasyon teniği uygulanması sonunda elde edilen ürünlere plastinat adı verilir. Plastinatlar formaldehit kokmadıkları gibi başka kimyasal kokusu da içermezler, elle direkt dokunulabilirler. Aynı zamanda orjinal ilk dokunun özelliklerini uzun süre muhafaza ederler.
Plastinasyon tekniği aşamaları nelerdir?
Plastinasyonun sandart tekniğinde dört ana aşama bulunur; doku tespiti (fixation), sudan arındırma (dehidration), emdirme (impregnation) ve sertleştirme (hardening). Bu ana aşamaların yanında birçok ara aşamalar da bu teknikte yer alabilir.
Doku tespiti: Genelde Formaldehit içeren tespit sıvıları kullanılır. Dokular tespit edildikten sonra hedef doğrultusunda diseksiyonları yapılır. Diseksiyon bitirildikten sonra sudan arındırmaya geçilir.
Sudan arındırma: Dokular düşük ısıda Aseton'a batırılarak bekletirlir. Aseton düşük ısıda hücrelerdeki su ile yer değiştirir. Ölçümleme ile doku tamamen sudan arındırıldığı tespit edildikten sonra emdirmeye geçilir.
Emdirme: Sudan arınmış dokular hedeflenen amaca göre silikon, poliester veya epoksi reçineler içeren kaplara yatırılır. Kaplar vakum cihazına konularak negatif basınç uygulanır. Basınç düşmesi ile aseton hücrelerden çıkarken reçine dokuya girer. Aseton tamamen çıkarıldıktan ve silikon emdirildikten sonra sertleşme işlemi başlatılır.
Sertleştirme: Dokular sertleştirici gazlara maruz bırakılarak reçinenin dokuda zincirler oluşturması sağlanır. Dokudan çıkan fazla reçineler silinerek bir süre sonra sertleşme tamamlanır ve plastinat elde edilir.